Jazda pod wpływem substancji psychoaktywnych, takich jak alkohol czy narkotyki, to nie tylko nieodpowiedzialne zachowanie, ale także poważne przestępstwo z konsekwencjami, które mogą sięgać znacznie dalej niż sam mandat lub punkty karne. Jakie kary grożą kierowcom, którzy decydują się na prowadzenie pojazdów w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających? Jak poważne mogą być skutki tego rodzaju decyzji?
Stan po użyciu alkoholu a stan nietrzeźwość
Na początek, warto wiedzieć, że polskie prawo wyróżnia dwa stany. Czym różnią się one od siebie? Co oznaczają konkretne stężenia alkoholu we krwi i jak mogą wpływać na zdolność prowadzenia pojazdu?
- Stan po spożyciu – zgodnie z obowiązującym prawem, maksymalne dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi kierowcy wynosi 0,2 promila. To ilość, która dla wielu może wydawać się niewielka, ale już na tym poziomie może wpływać na zdolności psycho-motoryczne. Stan, w którym stężenie alkoholu we krwi wynosi od 0,2 do 0,5 promila (odpowiadające od 0,1 do 0,25 mg alkoholu na 1 dm3 wydychanego powietrza), określa się mianem „stanu po użyciu alkoholu”. W tym stanie, kierowca może odczuwać pewne subtelne efekty, takie jak zmniejszoną zdolność do koncentracji czy spowolniony czas reakcji, co może prowadzić do poważnych konsekwencji na drodze.
- Stan nietrzeźwości – nadmierna konsumpcja alkoholu prowadzi do stanu zwanego nietrzeźwością. Ten stan jest osiągany, gdy stężenie alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila (co odpowiada ponad 0,25 mg alkoholu na 1 dm3 wydychanego powietrza). W tym przypadku, zdolności kierowcy do prowadzenia pojazdu są znacznie zmniejszone. Nie tylko reakcje są znacznie wolniejsze, ale także postrzeganie rzeczywistości jest zniekształcone, co prowadzi do poważnych zagrożeń na drodze.
Jaka kara za jazdę po użyciu alkoholu?
Prowadzenie pojazdu mechanicznego pod wpływem alkoholu lub substancji o podobnym działaniu jest przestępstwem, które wiąże się z surowymi konsekwencjami. W przypadku stanu po użyciu alkoholu, prawo karne w myśl art. 87 Kodeksu wykroczeń przewiduje kary takie jak grzywna w wysokości od 2500 do 30 000 złotych lub areszt do 30 dni. Dodatkowo, można nałożyć zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat oraz doliczyć do „konta” kierowcy 15 punktów karnych.
Jaka kara za jazdę w stanie nietrzeźwości?
Jeśli chodzi o jazdę w stanie nietrzeźwości, prawo jest jeszcze bardziej surowe. Kierowca może zostać ukarany grzywną, ograniczeniem wolności lub karą więzienia. Zakaz prowadzenia pojazdów może trwać od 3 do 15 lat. Ponadto, można nałożyć karę pieniężną w wysokości od 5000 do 60 000 złotych, która trafia na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej. Także w tym przypadku kierowca otrzymuje 15 punktów karnych.
Recydywa – czym jest i jaka kara grozi
Ponowne prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu, zwane jest recydywą, jest traktowane przez prawo z wyjątkową surowością. Kierowca, który był wcześniej karany za jazdę w stanie nietrzeźwości i mimo to ponownie zdecydował się na takie działanie, musi liczyć się z karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
Jeśli taka sama sytuacja powtórzy się w ciągu 2 lat, najniższy wymiar grzywny zostanie podwojony, z minimalnej kwoty wynoszącej wtedy 5000 złotych do 10 000 zł. Od marca 2024 roku, zgodnie z nowymi przepisami, przestępcom drogowym grozi również konfiskata pojazdu.
Dodatkowo, recydywiści są zobowiązani do wniesienia większego świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej, z minimalnym wymiarem wynoszącym 10 000 złotych. Co więcej, minimalna długość zakazu prowadzenia pojazdów zostaje zwiększona do 3 lat. Ponowna jazda pod wpływem alkoholu grozi także konfiskatą samochodu.
Najważniejszą i najbardziej drastyczną konsekwencją jest to, że trzecia jazda pod wpływem alkoholu skutkuje dożywotnim odebraniem prawa jazdy.
Takie surowe kary mają na celu przede wszystkim zniechęcić do powtarzania tak nieodpowiedzialnych i niebezpiecznych zachowań, jak jazda pod wpływem alkoholu. Nawet małe ilości alkoholu mogą wpływać na zdolność prowadzenia pojazdu, a stany po użyciu alkoholu lub nietrzeźwości mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, włączając w to ryzyko wypadków drogowych. Dlatego zawsze powinniśmy przestrzegać zasady „zero procent za kierownicą”.